EDI Nedir? Elektronik Veri Değişimi (EDI), iş ortakları arasında standart bir elektronik formatta iş belgelerinin bilgisayardan bilgisayara kontrollü bir şekilde iletilmesidir.

Kağıt tabanlı bir iş belgesi değişiminden elektronik olana geçerek işletmeler, maliyetleri düşürme, işleme hızını arttırma, hataları azaltma ve iş ortaklarıyla daha iyi ilişkiler kurma gibi büyük avantajlardan yararlanabilir.

EDI, perakendeciler, üreticiler, sigortacılar, sağlık hizmeti sağlayıcıları, havayolları ve daha fazlası gibi mal üreten, sevk eden, satın alan ve satan veya hizmetler sağlayan kuruluşlar arasında hatasız ve hızlı veri alışverişine olanak sağlar. Birçok iş belgesi transferinde EDI kullanmak olasıdır, ancak en yaygın ikisi satın alma siparişleri ve faturalardır. En basit kullanımı ile EDI, geleneksel iş iletişimiyle ilişkili posta hazırlama ve işlemenin yerini alır. Bununla birlikte, EDI'nin gerçek gücü, iş belgelerinde iletilen bilgileri standartlaştırması ve bu da "kağıtsız" bir alışverişi mümkün kılmasıdır.

Çoğu şirket, bir bilgisayar sistemi kullanarak fatura oluşturur, faturanın basılı bir kopyasını yazdırır ve müşteriye postayla gönderir. Müşteri, faturayı aldıktan sonra kendi bilgisayar sistemine girer. Tüm süreç, satıcının bilgisayarından müşterinin bilgisayarına bilgi aktarımından başka bir şey değildir. EDI, bu aktarımla ilgili manuel adımları en aza indirmeyi ve hatta ortadan kaldırmayı mümkün kılar.

B2B - İşten İşe Entegrasyon

EDI, yazıcı, posta, faks ve e-postanın yerini alıyor. E-posta aynı zamanda elektronik bir yaklaşım olsa da, e-postayla değiştirilen belgeler hala bilgisayarlar yerine insanlar tarafından ele alınmalıdır. Operasyona insan dahil etmek belgelerin işlenmesini yavaşlatır ve hata ihtimalini artırır. Bunun yerine, EDI dokümanları doğrudan alıcının bilgisayarındaki ilgili uygulamaya (ör.: ERP, Sipariş Yönetimi Sistemi, Muhasebe Sistemi vs.) akar ve işleme hemen başlayabilir. Bir manuel işlem ile EDI akışı aşağıdaki gibi özetlenebilir:

İş Dokümanları

Bunlar, işletmeler arasında genellikle takas edilen belgelerdir. EDI ile değiştirilen en yaygın belgeler, satınalma siparişleri, irsaliyeler, faturalar, üretim programları ve envanter dokümanlarıdır. Ancak, konşimento, gümrük belgeleri, avanslı gemi uyarıları, sevkiyat durumu belgeleri ve ödeme belgeleri gibi birçok değerli iş dokümanı EDI kullanılarak otomatikleştirilebilir.

Standart format

EDI belgelerinin insanlar yerine bilgisayarlar tarafından işlenmesi gerektiği için bilgisayarları belgeleri okuyup anlayabileceği standart bir format kullanılmalıdır. Standart bir format, her bir bilginin ne ve hangi formatta ve nerede (ör: tam sayı, ondalık, tarih) olduğunu açıklar. Standart bir format olmadan, her şirketin kendine özgü özel bir format kullanarak bu belgeleri göndermeye çalışması, sadece ingilizce konuşan birini arayıp türkçe konuşmaya benzer; alıcı bilgisayar bu formatı tanımadığı için o belge ile ne yapacağını bilemez.

Bugün yaygınca kullanılan birkaç önemli standart ANSI, EDIFACT, VDA, TRADACOMS ve ebXML gibi gibi sıralanabilir. Her standart için, ANSI 5010 veya EDIFACT sürüm D12 gibi birçok farklı sürümü vardır. İki işletme EDI belgelerini değiştirmeye karar verdiklerinde, belirli EDI standartları ve sürümleri üzerinde anlaşmaya varmalıdırlar. Bununla birlikte bu standartlara bağlı bir kurum sadece tercihi olan standartı ve sürümünü belirttiğinde tüm dosya yapısı formatları herkes tarafından anlaşılır ve uygulanabilir olmuş sayılır.

İş ortakları

EDI belgelerinin takas edilmesi, genellikle iş ortağı veya ticaret ortağı olarak anılan iki farklı şirket arasında yapılır. Örneğin, Şirket A, Şirket B'den mal alıyorsa, Şirket A, Şirket B.'ye sipariş gönderir, Şirket B, Şirket A'ya fatura gönderir. Şirket A ve Şirket B iş ortaklarıdırlar.

 

 

 

HIZLI - KOLAY - GÜVENİLİR - SÜRDÜRÜLEBİLİR - HATASIZ


Go To Top